Quần xã sinh vật là gì? Các yếu tố quyết định đến quần xã sinh vật

một quần xã sinh vật là gì? Đây là một khái niệm bạn đã học trong chương trình sinh học lớp 9. Tuy nhiên, không phải ai cũng hiểu và giải thích khái niệm này một cách dễ dàng. Hãy cùng Kiến Thức Tổng Hợp hiểu rõ hơn về quần xã sinh vật nhé.

Khái niệm quần xã sinh vật là gì?

Quần xã sinh vật là tập hợp các quần thể sinh vật thuộc nhiều loài khác nhau cùng sống trong một khoảng không gian nhất định (gọi là sinh cảnh). Các sinh vật trong một quần xã có liên quan chặt chẽ với nhau như một tổng thể. Vì vậy quần xã sinh vật có cấu trúc tương đối ổn định.

Đặc điểm cơ bản của quần xã sinh vật là gì?

Những thông tin dưới đây sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về quần xã sinh vật là gì.

Đặc điểm thành phần loài của quần xã

Thành phần loài trong một quần xã được biểu hiện thông qua số lượng loài trong quần xã sinh vật và số lượng cá thể của mỗi loài. Đặc điểm này thể hiện rõ tính đa dạng của quần xã. Quần xã sinh vật càng có nhiều loài thì độ đa dạng của nó càng cao.

Ngựa vằn và trâu là loài chiếm ưu thế trong quần xã sinh vật rừng nhiệt đới

• loài chiếm ưu thế

Đóng vai trò cực kỳ quan trọng trong quần xã sinh vật do sở hữu số lượng cá thể lớn, sinh khối lớn hoặc do chúng hoạt động mạnh. Trong quần xã sinh vật trên cạn, thực vật có hạt thường là loài chiếm ưu thế. Do đó, chúng có ảnh hưởng lớn đến khí hậu môi trường. Quần xã sinh vật rừng thông với loài cây thông là loài ưu thế, các loài cây khác mọc dưới tán hoặc chỉ mọc lẻ tẻ và chịu ảnh hưởng của cây thông.

• Loài đặc trưng

Các loài chỉ được tìm thấy trong một quần xã sinh vật nhất định. Tràm là loài cây rất đặc trưng trong quần xã rừng U Minh. Cọ là loài cây đặc trưng của quần xã đồi Vĩnh Phúc.

Do nhiệt độ và lượng mưa cao, tương đối ổn định nên quần xã sinh vật vùng nhiệt đới thường có nhiều loài hơn vùng ôn đới. Tuy nhiên, trong một môi trường sống nhất định khi số lượng loài tăng lên, chúng sẽ phải chia sẻ tài nguyên. Vì vậy, số lượng cá thể của mỗi loài sẽ phải giảm

Đặc điểm phân bố của các loài trong không gian

Xem Thêm: Đại cương Virut – Bệnh viện Quân Y 103

Sự phân bố không gian của các loài đã làm giảm mức độ cạnh tranh giữa các loài. Đồng thời nâng cao hiệu quả sử dụng tài nguyên môi trường. Các mô hình phân bố không gian chính của các loài bao gồm:

Phân bố loài trong không gian

phân phối theo chiều dọc

Trong rừng mưa nhiệt đới quần xã sinh vật được chia thành nhiều tầng cây, mỗi tầng cây sẽ thích nghi với các mức độ ánh sáng khác nhau trong quần xã. Từ trên xuống dưới có các tầng tán, tầng tán rừng, tầng dưới tán và tầng thảm xanh. Sự phân tầng của thảm thực vật dẫn đến sự phân tầng của động vật rừng, nhiều loài côn trùng và chim sống trên cây cao; khỉ, vượn, sóc leo trèo trên cành cây; trong khi có nhiều loài động vật sống trên mặt đất và trên các lớp của trái đất

phân phối theo chiều ngang

Trong quần xã sinh vật biển, sinh vật phân bố theo độ sâu của nước tuỳ theo nhu cầu sử dụng ánh sáng của từng loài. Ở tầng nước mặt có tảo lam, tảo lục; xuống sâu hơn có tảo nâu; Tầng nước dưới cùng có tầng ánh sáng yếu nhất sẽ có tảo đỏ.

• Trên đất liền các loài sinh vật phân bố thành nhiều khu vực khác nhau trên mặt đất, mỗi khu vực sẽ có số lượng sinh vật khác nhau, chịu tác động của điều kiện tự nhiên.
• Các sinh vật phân bố theo chiều ngang tập trung ở những nơi có điều kiện sống thuận lợi như đất đai màu mỡ, độ ẩm thích hợp, thức ăn dồi dào, v.v.
• Trong quần xã sinh vật biển, quần xã sinh vật gần bờ vô cùng phong phú, khi ra khơi số lượng loài sẽ giảm dần.

Mối quan hệ dinh dưỡng

Quần xã sinh vật bao gồm nhiều nhóm có mối quan hệ dinh dưỡng khác nhau:

• Nhóm sinh vật sản xuất bao gồm cây xanh quang hợp và một số vi sinh vật tự dưỡng.
• Nhóm sinh vật tiêu thụ bao gồm các sinh vật ăn các sinh vật khác như sinh vật ăn cỏ và sinh vật ăn thực vật.
• Nhóm sinh vật phân hủy là những sinh vật dị dưỡng, phân hủy các chất hữu cơ có sẵn trong tự nhiên. Thuộc nhóm này có nấm, vi khuẩn và một số động vật trên đất…

Các yếu tố quyết định của quần xã sinh vật là gì?

Trong quần xã sinh vật, hai yếu tố quan trọng quyết định thực vật và động vật sống trong quần xã đó là lượng mưa và nhiệt độ. Tùy thuộc vào phạm vi lượng mưa, nhiệt độ trong quần xã sinh vật, số lượng loài sống ở đó sẽ phụ thuộc.

Yếu tố quan trọng nhất ảnh hưởng đến sự tồn tại của các loài là khí hậu. Khí hậu có toàn quyền kiểm soát những gì sẽ sống và phát triển trong bất kỳ quần xã sinh vật nhất định nào và điều này cũng có thể thay đổi tùy thuộc vào vòng quay của Trái đất. Đây cũng là lý do tại sao một số khu vực có mùa mưa vào các thời điểm khác trong năm.

Các loại quần xã sinh vật phổ biến trên thế giới

Trên Trái Đất có rất nhiều quần xã sinh vật tồn tại. Mỗi quần xã sinh vật có các đặc điểm độc đáo và độc quyền khiến nó khác biệt với các quần xã sinh vật khác. Ngoài ra còn có thực vật và động vật để tạo sự khác biệt.

Xem Thêm: Quá trình gà mái đẻ trứng gọi là gì

Các loại quần xã sinh vật trên thế giới

quần xã sinh vật trên cạn

Đây là những quần xã sinh vật được tìm thấy trên trái đất và không liên quan đến biển hoặc đại dương. Thông thường, các quần xã sinh vật trên cạn có rất nhiều thảm thực vật, mặc dù chúng rất khác nhau tùy thuộc vào điều kiện khí hậu nơi chúng tọa lạc cũng như độ cao và vĩ độ. Nổi tiếng nhất là lãnh nguyên, đồng cỏ, sa mạc và rừng.

quần xã lãnh nguyên

Chúng được đặc trưng bởi nhiệt độ thấp và điều kiện cực kỳ khắc nghiệt cho sự tồn tại của các sinh vật. Rất ít thực vật và động vật có thể tồn tại và phát triển ở những nơi này. Chúng bao gồm các lãnh thổ của Nga và Bắc Cực. Con người chúng ta cũng gặp rất nhiều khó khăn để có thể sống được trong các hệ sinh thái này.

rừng

Quần xã sinh vật này được tìm thấy ở các khu vực nhiệt đới và cận nhiệt đới. Chúng được đặc trưng bởi một lượng ẩm rất lớn. Ở đó, lượng mưa hàng năm dồi dào và thảm thực vật vô cùng phong phú.

đồng cỏ

Đây là một quần xã sinh vật với nhiều loại cây, cỏ và thực vật có hoa. Chúng có một mùa khô và một mùa mưa khô với nhiệt độ ổn định quanh năm. Nhờ những điều kiện ổn định này, nhiều loài khác có thể sống và phát triển tốt trong các hệ sinh thái này.

Sa mạc

Đây là quần xã sinh vật nóng nhất trên hành tinh. Quần xã sinh vật đối lập với lãnh nguyên. Sa mạc được đặc trưng bởi điều kiện khí hậu rất khắc nghiệt với nhiệt độ cao và lượng mưa rất ít. Đối với con người, nhiệt độ cao gây nguy cơ hỏa hoạn. Đây cũng là nguyên nhân khiến nhiều khu vực bị bỏng do ẩm thấp. Các sinh vật sống trong hệ sinh thái này thích nghi với môi trường thiếu nước và có cơ chế dự trữ để tồn tại.

quần xã sinh vật nước ngọt

Nhóm quần xã sinh vật này được đặc trưng bởi các sinh vật sống trong môi trường nước ngọt. Chúng có điều kiện sống hoàn toàn khác với nhóm quần xã sinh vật trên cạn. Các sinh vật sống ở những khu vực này rất phụ thuộc vào sự thay đổi. Bao gồm độ sâu, nhiệt độ, chế độ nước và nhiều yếu tố khác.

Xem Thêm: Hướng dẫn chuyển hạng và xếp lương giáo viên tiểu học theo

Quần xã sinh vật nước ngọt bao gồm ao, hồ, sông, suối và đầm lầy. Các vùng đất ngập nước có liên quan trực tiếp đến biến đổi khí hậu. Vì đây là nơi sinh sống của nhiều loài liên quan đến biến đổi khí hậu. Ở sông hồ có rêu và các sinh vật khác sống dưới nước và ăn sinh vật này để tồn tại. Rêu sống ở nơi có độ ẩm cao nên cần nơi sống.

quần xã sinh vật biển

Khác với quần xã sinh vật nước ngọt, quần xã sinh vật biển. Chứa nước mặt với đại dương, biển, cửa sông và rạn san hô. Đây cũng là quần xã sinh vật lớn nhất trên trái đất. Các rạn san hô đang bị ảnh hưởng nghiêm trọng do tác động của biến đổi khí hậu. Khi nhiệt độ đại dương tăng lên, các rạn san hô bị tẩy trắng. Những rạn san hô đó dần chuyển sang màu trắng và mất dần khả năng sinh sản cho đến khi chết. Khi các rạn san hô chết, tất cả các loài đó đều có quan hệ họ hàng với chúng. Và lệ thuộc để tồn tại, sinh hoạt cũng bị ảnh hưởng.

Ngày nay, con người có thể nghiên cứu mối quan hệ của các sinh vật sống trong quần xã sinh vật biển này nhờ sự phát triển của công nghệ mới. Ví dụ, camera dưới nước cho phép chúng ta chụp được đáy biển và mọi thứ đang diễn ra trên đó.

quần xã sinh vật bên trong

Các quần xã sinh vật trong thời kỳ đồ đá cũ đang được các chuyên gia nghiên cứu trong trường hợp chúng thuộc về một phân loại hoàn toàn khác. Tuy nhiên, cũng có nhiều nhà khoa học khẳng định quần xã sinh vật này xứng đáng với sự phân loại thích hợp mà họ đang đưa ra. Loại quần xã sinh vật nội bào có thể được tìm thấy trong phần còn lại của quần xã. Bởi vì chúng bao gồm tất cả các dạng sống cực nhỏ.

quần xã sinh vật nhân tạo

Nhóm quần xã sinh vật nhân tạo bao gồm những khu vực bị thay đổi nhiều nhất bởi con người. Các khu vực được sử dụng cho nông nghiệp và chăn nuôi thuộc quần xã sinh vật vì chúng được tạo ra bởi con người.

Trên đây là những kiến ​​thức quan trọng về quần xã sinh vật là gì? Đây là một khái niệm bạn đã học trong chương trình sinh học lớp 9. Tuy nhiên, không phải ai cũng hiểu và giải thích khái niệm này một cách dễ dàng. Mà chúng tôi muốn chia sẻ với độc giả của chúng tôi. Hy vọng đã cung cấp những thông tin tham khảo hữu ích cho các bạn khi tìm kiếm về chủ đề sinh học này.

Bạn thấy bài viết Quần xã sinh vật là gì? Các yếu tố quyết định đến quần xã sinh vật có khắc phục đươc vấn đề bạn tìm hiểu ko?, nếu ko hãy comment góp ý thêm về Quần xã sinh vật là gì? Các yếu tố quyết định đến quần xã sinh vật bên dưới để Trường THCS Ngô Thì Nhậm có thể thay đổi & cải thiện nội dung tốt hơn cho các bạn nhé! Cám ơn bạn đã ghé thăm Website: ngothinham.edu.vn của Trường THCS Ngô Thì Nhậm

Nhớ để nguồn bài viết này: Quần xã sinh vật là gì? Các yếu tố quyết định đến quần xã sinh vật của website ngothinham.edu.vn

Chuyên mục: Kiến thức chung